خلاصه اصول فقه علامه مظفر (جلد دوم) pdf

دانلود خلاصه کتاب اصول فقه علامه محمد رضا مظفر ( جلد دوم) در حجم 42 صفحه پی دی اف به زبان فارسی ( pdf )

مخفی نماند که کتاب کتاب «اصول الفقه»، به زبان عربی ، تالیف محمد رضا مظفر ، از مهم‌ترین کتاب‌هایی است که در حوزه‌های علمیه تشیع به عنوان دومین متن درسی علم اصول معین شده است. مرحوم مظفر در این کتاب، ساختار کلی مباحث علم اصول را تغییر داده و به جای تقسیم مباحث به دو بخش (جزء)، آنها را به چهار بخش تقسیم کرده است. در کتاب، در دو جلد تنظیم شده و مشتمل بر چند مبحث مقدماتی و چهار مقصد است و هر مقصد، شامل ابواب متعدد و هر باب، حاوی چند مبحث می‌باشد.

مقصد سوم و چهارم، جلد دوم اصول فقه را تشکیل می‌دهند و مطالب مقصد سوم، در قالب یک تمهید، یک مقدمه و نه باب تنظیم شده است. در مقدمه، مسائلی چون معنای حجت، حجیت علم، موطن حجیت، امارات، ظن نوعی و چند مسئله دیگر از همین دست بررسی می‌شود.در ابواب نه گانه،کتاب ،سنت ،اجماع ، دلیل عقل، حجیت ظواهر، شهرت، سیره، قیاس و تعادل و تراجیح بررسی شده است.

مقصد چهارم، اختصاص به اصول عملیه دارد، ولی مرحوم مظفر، تنها به بررسی اصل استصحاب پرداخته است.

خلاصه اصول فقه علامه محمدرضا مظفر ( جلد دوم)pdf

مقصد سوّم :مباحث حجٌت

باب اوّل : کتاب عزیز

باب دوّم : سنّت

باب سوّم:اجماع

باب چهارم : دلیل عقلی

باب ششم: شهرت

باب هفتم: سیره

باب هشتم:قیاس

باب نهم : تعادل و تراجیح

مقصد چهارم:اصول عملیه

خلاصه اصول فقه علامه محمدرضا مظفر ( جلد دوم)pdf

مقصد سوّم :مباحث حجٌت

موضوع مقصد سوّم

موضوع مباحث حجت: کلُّ شئ یصلح أَنْ یُدّعیٰ ثبوتُ الحکم الشّرعی به لیکون دلیلاً و حجةً علیه.

با توجه به این مطلب، موضوع مباحث حجّت، ذات دلیل است و محمولات آن حجّیت و یا عدم حجّیت است.

تعریف حجّت

در لغت: هر چیزی که می‌تواند مورد احتجاج و استدلال بر علیه‌ی غیرواقع شود.

در اصطلاح:

1- منطق: مجموعه‌ی مرکب از چند قضیه برای انتاج مطلوب، اعمّ از این‌که در مقام خصومت و یا غیرآن باشد. گاهی در علم منطق حدّ وسط اطلاق می‌کنند.

2- اصول: چیزی‌که متلّق و مطلب مورد نظرش را اثبات می‌کند و به حدّ قطع نمی‌رسد. نام‌های دیگر حجّت به این معنا اماره و دلیل و طریق است.

تعریف اماره و ظنّ معتبر

اموری هستند که مفید ظن هستند، مانند خبر واحد، ظواهر

ظنّ نوعی

اماره‌ای که از نظر غالب و نوع مردم مفید ظنّ است و شارع نیز به همین لحاظ آن‌را حجّت و معتبر ساخته است، ولو این‌که برای فرد به‌خصوص ظنّ‌آور نباشد.

تفاوت اماره و اصل عملی

• اصل عملی در صورت فقدان معتبر است.
• اصل عملی اثبات متعلّق یعنی حکم واقعی نمی‌کند، بلکه فقط معذَّر هست، امّا اماره اثبات متعلق می‌کند و لسان آن لسان اثبات حکم واقعی است.
• اصل عملی در صورت شک در حکم واقعی و هنگامی‌که مجتهد در حیرت در عمل واقع می‌شود، معتبر است.

قاعده‌ی اوّلیه در ظنّ عدم جواز عمل به آن و فقدان اعتبار آن است. حال اگر بخواهد یک ظنّ به‌خصوص مانند خبر واحد و یا ظواهر، از نظر شارع حجّت باشد، باید با دلیل قطعی اثبات شود.

چرا به امارات معتبره، طرق عملیّه گفته می‌شود؟

به این دلیل‌که، اگرچه خودشان مفید ظنّ هستند ولکن منسوب به علم و قطع هستند، چراکه ادَله‌ی اثبات اعتبار و حجیّت آن‌ها قطعی است.

حجیّت ذاتی علم

معنای حجیّت ذاتی قطع اینست که قطع ذاتاً طریق الی الواقع و واقع‌نما است.

آثار حجیّت ذاتی قطع: جعل حجیّت یعنی طریقت الی الواقع و واقع‌نمائی اثباتاً و نفیاً برای قطع محال است. موقعیّت حجیّت امارات معتبره، از جمله خیر واحد، اعمّ از فرض انسداد و انفتاح باب علم است.

انسداد کبیر و صغیر

انسداد کبیر انسداد باب علم در همه‌ی احکام از طریق سنّت و سایر ادلۀ است، انسداد صغیر انسداد باب علم در احکامی است که از طریق سنّت به‌دست می‌آید، یعنی نتوان از راه سنّت قطع به احکام پیدا کرد، اگرچه بتوان از راه‌های دیگر قطع به احکام پیدا کرد.

تعریف ظنّ خاص (طریق علمی): هر اماره و ظنّی که دلیل مستقل قطعی بر حجیّت و اعتبار خصوص آن اماره وجود دارد، مثلاً خبر واحد

تعریف ظنّ مطلق: ظنّ مطلق یعنی تمامی ظنون. دلیل حجیّت آن هم دلیل انسداد کبیر است.

تفاوت ظنّ خاص و ظنّ مطلق: در جحیّت ظن خاص دلیل خصوصی داریم ولی در حجیّت ظنّ مطلق دلیل عمومی به‌نام انسداد کبیر وجود دارد. تعداد ظن خاص محدود است برخلاف ظنّ مطلق، ظنّ خاص در زمان انفتاح و انسداد باب علم به احکام حجّت است ولی ظنّ مطلق فقط در فرضی که باب علم و علمی (یعنی ظنّ خاص) منسدّ است حجیّت دارد.